DEBATE ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΤΩΝ ΑΝΗΛΙΚΩΝ ΣΤΟΝ ΨΗΦΙΑΚΟ ΚΟΣΜΟ

Ανησυχητικές οι ψυχολογικές, κοινωνικές και τεχνολογικές διαστάσεις του φαινομένου και στην Ελλάδα.

Την κρισιμότητα της προστασίας των ανηλίκων από τους κινδύνους του διαδικτύου και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης ανέδειξε η επιστημονική συζήτηση που διοργανώθηκε με πρωτοβουλία της Ανώτερης Σχολής ΑΚΜΗ – μέλος της Alphabet Education – και της Σχολής Δημοσιογραφίας στις κεντρικές εγκαταστάσεις του Οργανισμού στην Αθήνα.  

Στη συζήτηση συμμετείχαν ο Υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου, η ομότιμη καθηγήτρια Ψυχιατρικής Ιατρικής του ΕΚΠΑ και Επιστημονική Σύμβουλος της Σχολής Ψυχολογίας του Μητροπολιτικού Κολλεγίου, Μαρίνα Οικονόμου, η Ευγενία Μπόζου, Επικεφαλής Κυβερνητικών Υποθέσεων και Δημόσιας Πολιτικής στη Google και ο Γιώργος Νικολετάκης, CEO της 100Mentors, ενώ τη συζήτηση συντόνισε ο Νίκος Χατζηνικολάου,  

Ο κ. Κωνσταντίνος Ροδόπουλος, Ιδρυτής και Πρόεδρος της ΣΑΕΚ ΑΚΜΗ και Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης Κατάρτισης (EVBB), επισήμανε ότι «το πρόβλημα του ψηφιακού εθισμού παιδιών και εφήβων βρίσκεται στο προσκήνιο διεθνώς. Tη στιγμή που ένα παγκόσμιο κύμα απαγορεύσεων και περιορισμών στη χρήση των πλατφορμών Κοινωνικής Δικτύωσης βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, η κατάσταση έχει λάβει ανησυχητικές διαστάσεις και στην Ελλάδα. Η Σχολή Δημοσιογραφίας της Ανώτερης Σχολής ΑΚΜΗ, μέσω του θεσμού των Debates, αναδεικνύει το φαινόμενο με προσκεκλημένους ομιλητές τους πλέον εξειδικευμένους και διακεκριμένους στον χώρο επιστήμονες και επαγγελματίες». 

Η χαμηλή αυτοεκτίμηση και οι νέες φοβίες 

Ο Υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, κ. Δημήτρης Παπαστεργίου, τόνισε την ανάγκη για εγρήγορση απέναντι στην “ηλεκτρονική παραμέληση”, όπου οι ανήλικοι εκτίθενται σε κινδύνους στο ψηφιακό περιβάλλον, χωρίς την απαραίτητη προσοχή. «Σήμερα, η παραμέληση των παιδιών στο ψηφιακό περιβάλλον όπου συχνά δεν υπάρχει έλεγχος και όρια, είναι πολλαπλάσια πιο έντονη», ανέφερε ο Υπουργός, υπογραμμίζοντας την ευθύνη των γονέων να διατηρήσουν ζωντανή την ανθρώπινη σχέση με τα παιδιά τους. Επιπλέον, παρουσίασε την πρωτοβουλία Kids Wallet, μια πλατφόρμα ταυτοποίησης και ελέγχου χρήσης συσκευών για ανηλίκους, και υπογράμμισε τη σημασία της διατήρησης των ανθρωπιστικών αξιών στην ψηφιακή εποχή. Ολοκληρώνοντας, εξέφρασε την πίστη του ότι «οι άνθρωποι θα κρατήσουν τον πυρήνα της τεχνολογίας, με στόχο αυτή να τους βοηθήσει να ζήσουν καλύτερα, υγιέστερα, με αξίες και αρχές». 

Η ομότιμη καθηγήτρια Ψυχιατρικής Ιατρικής του ΕΚΠΑ και Σύμβουλος της Σχολής Ψυχολογίας στο Μητροπολιτικό Κολλέγιο, κα. Μαρίνα Οικονόμου εστίασε στις ψυχολογικές διαστάσεις της έκθεσης των παιδιών στις ψηφιακές πλατφόρμες, μεταξύ των οποίων η χαμηλή αυτοεκτίμηση και οι νέες φοβίες, όπως ο φόβος του FOMO (Fear Of Missing Out). Τόνισε ιδιαίτερα τη σημασία του διαλόγου μεταξύ γονέων και παιδιών και την ανάγκη αποφυγής τιμωρητικών προσεγγίσεων, αναφέροντας ότι «δεν υπάρχει μόνο απαγόρευση, η τιμωρητική προσέγγιση δεν λειτουργεί». Επίσης, εστίασε στο φαινόμενο της κανονικοποίησης της βίας, λέγοντας ότι «η βία έχει υποστεί, θα λέγαμε, μια κανονικοποίηση στη σύγχρονη ζωή και για μένα αυτός είναι ο μεγάλος κίνδυνος». 

Η μεταμορφωτική δύναμη της Τεχνολογίας «εργαλείο» για την αντιμετώπιση του φαινομένου 

Η κ. Ευγενία Μπόζου, επικεφαλής Κυβερνητικών Υποθέσεων και Δημόσιας Πολιτικής της Google σε Ελλάδα, Κύπρο και Μάλτα, παρουσίασε συνοπτικά τις δράσεις της Google για την προστασία των ανηλίκων. Αυτές περιλαμβάνουν εκπαιδευτικά προγράμματα, μηχανισμούς αποτροπής αρνητικού περιεχομένου στο YouTube και την ενεργό συμμετοχή των εφήβων στη διαμόρφωση λύσεων, όπως στην ευρωπαϊκή έρευνα της Google. Επίσης, αναφέρθηκε στα εκπαιδευτικά προγράμματα “Γίνε ήρωας στο διαδίκτυο” και “AI Experience“, που υλοποιούνται σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας για την εκπαίδευση εκπαιδευτικών σε θέματα ασφαλούς πλοήγησης στο διαδίκτυο. 

Ο κ. Γιώργος Νικολετάκης, CEO της 100MENTORS, παρουσίασε τις θετικές δυνατότητες της τεχνολογίας για την εκπαίδευση και την καθοδήγηση των νέων. Εστίασε στην εφαρμογή mentoring της 100MENTORS, η οποία χρησιμοποιεί Generative AI για να συνδέσει μαθητές από απομακρυσμένες περιοχές με role models, προσφέροντας επαγγελματικό προσανατολισμό και αναπτύσσοντας κρίσιμες δεξιότητες. Τόνισε ότι «οι τεχνολογίες αποτυπώνουν τις προσωπικότητες των ανθρώπων που τις δημιουργούν», υπογραμμίζοντας τη σημασία της κατάρτισης των δημιουργών τους, ώστε να αξιοποιηθεί η μεταμορφωτική δύναμη της τεχνητής νοημοσύνης. 

Η συζήτηση κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η προστασία των παιδιών στον ψηφιακό κόσμο απαιτεί ουσιαστική συνεργασία μεταξύ των τεχνολογικών πλατφορμών, της πολιτείας, των εκπαιδευτικών και της οικογένειας. Ο διάλογος, η ενεργητική ακρόαση και η εκπαίδευση αναδείχθηκαν ως τα βασικά εργαλεία για την αντιμετώπιση των προκλήσεων, με έμφαση στην ανθρώπινη επαφή και την ουσιαστική παρουσία γονέων και εκπαιδευτικών στη ζωή των παιδιών.